Czworolist nagminny (Paris quadrifolia L.) – kategoria byliny zaliczany w różnych systemach klasyfikacyjnych aż do rodziny trójlistowatych albo liliowatych, ostatnim razem włączany aż do rodziny melantkowatych (APG III spośród 2009, APweb). Czworolist nagminny występuje w żyznych a wilgotnych lasach na terenie bez mała całej Europy dodatkowo w syberyjskiej części Azji. Jest banalny bez mała na terenie całej Polski. Drzewiej był wykorzystywany jak flora lecznicza, dzisiaj dopiero co w homeopatii, i pozycja tym sadzony jak flora ozdobna. Cała flora jest trująca.
Położenie geograficzne
Forma występuje w Europie dodatkowo w Azji, na Półwyspie Skandynawskim dodatkowo Islandii, niedostatek go na arktycznych krańcach Rosji. Występuje w Wielkiej Brytanii, aliści niedostatek go w Irlandii. Na południu kontynentu sięga po północną Portugalię, Hiszpanię a Italia. Nadal na Orient południowa limes biegnie na krzyż środkową Ukrainę, sięgając po Ural dodatkowo nadal po rozległe obszary Syberii. Izolowane stanowiska znajdują się w rejonie Kaukazu.
W północnej części zasięgu (na Półwyspie Skandynawskim) sięga aż do 650 m n.p.m., w Europie Środkowej występuje aż do wysokości 1500 m n.p.m., i w Alpach aż do 1800 m n.p.m.
W Polsce natura rozprzestrzeniony w całym kraju, lokalnie (np. w Borach Dolnośląskich, w Kotlinie Sandomierskiej dodatkowo na Nizinie Północnomazowieckiej) chudy.
Morfologia
Autorament: Bylina o wzniesionych pędach kwitnących osiągających stopień od chwili 15 aż do 40 cm, wyrastających dorocznie ze szczytu kłącza. Pędy płonne mają stopień na ogół mniejszą aniżeli 14 cm.
Organy piszczałkowe podziem
Nauki o życiu
Eskalacja
Bylina, geofit. Pędy nadziemne rozwijają się w kwietniu. Kwitnienie w relacje od chwili warunków klimatycznych trwa od chwili połowy kwietnia aż do początku czerwca, blisko czym poszczególne rośliny kwitną na krzyż 2–3 tygodnie. Owoce dojrzewają w sierpniu a wrześniu. Kiełkowanie nasion następuje wiosną kolejnego roku, blisko czym jest zjawiskiem rzadkim – stwierdzono albowiem w różnych eksperymentach, iż kiełkuje cyklicznie mniej aniżeli 1% nasion, czasami nieco odsetek. Kiełkowanie jest epigeiczne dodatkowo rozpoczyna się od chwili rozwinięcia korzenia zarodkowego ok. 7 miesięcy po dojrzeniu nasiona. Bez pary liścień wynoszony jest ponad powierzchnię gleby a zachowuje się aż do drugiego sezonu wegetacyjnego. Pierwszą kilka liści młoda flora rozwija na ogół nie prędzej w trzecim roku życia. Nieco dalszych lat musi przeminąć nim rozwinie się impet kwitnący. Dorocznie podziemne kłącze przyrasta o nieco węzłów (na ogół 4) na rozciągłość od chwili 2 aż do 8 cm, na starszym końcu stopniowo zamierając po osiągnięciu przezeń wieku ok. 8–12 lat. Starsze fragmenty kłącza pełnią funkcję przeważnie spichrzową. Poszczególne klony tego gatunku dożywać mogą nad 200 lat.
Rozmnażan Kwiecie czworolistu nie wytwarza nektaru, acz dużym a barwnym słupkiem, jaki swoim wyglądem naśladuje kąsek mięsa albo spory miodnik, zwabia padlinożerne muchówki (stanowi przykład kwiatu zwodniczego). Nie zapewnia im żadnych korzyści, aliści zwabione owady dokonują jego zapylenia. Kwiecie jest pod tym przedsłupny, co ułatwia zapylenie krzyżowe. Podług niektórych źródeł kwiaty czworolistu mogą egzystować wiatropylne. I koło braku owadów zapylających a wiatru poniżej dekadencja kwitnienia dochodzi aż do samozapylenia – pręciki pochylają się ponad znamieniem.
Nasiona rozsiewane są przeważnie na mocy gryzonie, przede wszystkim nornicę rudą a myszy leśne spośród rodzaju Apodemus, zbierające aż do 80% owoców. Zwierzęta te wyjadają nasiona, ale dawka spośród nich pozostawiają w miąższu umożliwiając szerzenie się się roślin na przeciętny opanowanie 0,21-0,33 m na dwanaście miesięcy. Przeciętna dystans rozprzestrzeniania się wegetatywnego roślin nie przekracza 0,08 m.
Właściwości fizykochemiczne
Czworolist jest rośliną bogatą we flawonoidy, przede wszystkim kemferol a kwercetynę, saponiny a sapogeniny (dioscynę, parastyfninę, parydynę, diosgeninę, pannogeninę, jamogeninę, sarsasapogeninę, parylinę) abstrahując od tym zawiera skrobię, pektyny, asparaginę.
Flora trują
Owoce czworolistu bywają spożywane na krzyż czereda, które mylą je spośród jednakowo wyglądającymi owocami borówki czarnej. Acz antypatyczny woń dodatkowo zmysł smaku (opisywany podobnie jak koszmarny, acz podobnie rozkoszny) powodują, iż nieczęsto dochodzi aż do spożycia ich większej liczby a poważnego zatrucia. W lżejszych przypadkach a w przypadku dorosłych występują podrażnienia przewodu pokarmowego (mdłości, nudności a laksacja), spośród czasami bóle a zawroty głowy dodatkowo ściągnięcie źrenic. W przypadku czereda, które spożyją większą liczbę owoców osiągnąć cel być może aż do śmierci spośród powodu porażenia oddechu. W przypadku zatrucia powinno się przyrządzić spłukiwanie żołądka, dostarczyć środki powlekające a przeciwbólowe, nie powinno się oferować środków przeczyszczających.
Zatrucia czworolistem obok zwierząt domowych podobnie jak są rzadkie ze względu na koszmarny woń dodatkowo odczucie smakowe dodatkowo nieznaczny admitancja tych zwierząt aż do roślin rosnących w cienistych lasach. W przypadku zatrucia zwierzęta są osłabione, pozbawione apetytu, mają Ameryka zapalne błon śluzowych, podwyższone bicie serca.
Genetyka
Czworolist uliczny jest tetraploidem, którego ilość chromosomów 2n wynosi 20. Poszczególne populacje, nawet rosnące w niewielkiej odległości od chwili siebie w tym samym kompleksie leśnym, są nader zróżnicowane genetycznie, co świadczy o nader ograniczonej wymianie genów pośród nimi. Nie bacząc na niezbyt skutecznego rozmnażania generatywnego, podobnie jak w obrębie poszczególnych populacji stwierdzano bytowanie różnych genotypów. Kalejdoskop genetyczne jest skorelowane spośród warunkami siedliskowymi dodatkowo zasobami populacji – obok pogorszeniu warunków uczestnictwo rozmnażania generatywnego spada dodatkowo następuje zubożenie genetyczne. Natura wyróżnia się znaczną ilością Artretyzm w komórkach – 2C Artretyzm wynosi 60 pikogramów.
Ochrona środowiska
Chałupa
Kategoria preferuje żyzne, zasobne w azot, wilgotne (aluwialne) gleby wapienne o pH w przedziale 5,3 aż do 8,2. Wymaga gleb próchnicznych, jedynie spośród próchnicą typu mull. Nie występuje na glebach zasolonych. Rośnie bez mała jedynie w lasach, w miejscach przeciętnie aż do mocno zacienionych. Na stanowiskach w wyższym stopniu wilgotnych dodatkowo żyznych ilość rozgałęzień dodatkowo rozciągłość kłączy jest mniejsza, niżeli w miejscach w wyższym stopniu suchych a na glebach uboższych.
W typologii siedlisk leśnych rozważany zbyt natura konwencjonalny gwoli lasu wilgotnego (Lw) dodatkowo świeżego (Lśw).
Fitosocjologia
Czworolist spotykany jest w wilgotnych lasach liściastych. Unika miejsc suchych dodatkowo za podmokłych. Częściej kwitnie dodatkowo owocuje w miejscach świetlistych, w lukach drzewostanu, aliści utrzymuje się podobnie jak w miejscach mocno zacienionych.
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych w Europie Środkowej uznawany jest w ciągu forma symptomatyczny gwoli O. Fagetalia. Podawany jest w Europie na ogół spośród subatlantyckiego a podgórskiego łęgu jesionowego (Carici remotae-Fraxinetum), grądów subatlantyckich (Stellario-Carpinetum) a łęgów Pruno-Fraxinetum. Abstrahując od tym notowany w buczynach a w mieszanych lasach bukowo-jodłowych dodatkowo łęgach jesionowo-wiązowych. W runie cyklicznie towarzyszy takim gatunkom j
Oddziaływania międzygatunkowe
Flora mikoryzowa, nieczęsto stwierdzane są okazy bez komponentu grzybowego. Ze względu na właściwości toksyczne czworolist w zasadzie nie jest zjadany na mocy zwierzęta. Wyjątkiem bywają organy piszczałkowe generatywne spożywane dzięki ślimaki, owoce co do jednego spośród nasionami zjadane są podobnie na krzyż ssaki. Gwałtowny obudzić mogą straty w populacjach tego gatunku, jak na przestrzeni buchtowania wykopują dodatkowo przewracają rośliny.
Korona drzewa czworolistu są minowane na krzyż larwy dwóch gatunków muchówek Parallelomma paridis dodatkowo Parallelomma vittatum (kłośnicowate). Na pędach czworolistu obserwowano Puccinia sessilis (rdzawnikowce).
Systematyka dodatkowo wariancja
Forma powinno się aż do sekcji Paris, podgatunku Paris w obrębie rodzaju czworolist (Paris) spośród rodziny melantkowatych (Melanthiaceae). Cechuje się znaczną zmiennością fenotypową skutkującą różną liczbą liści w okółku, listków okwiatu, pręcików a szyjek słupka, koło czym nawet spośród jednej rośliny (spośród tego samego kłącza) wyrastać mogą pędy nadziemne różniące się liczbą ww. organów. Rośliny odmienne pod spodem w stosunku do tych gildia określano jak lusus (l.) trifolia, triphylla, quinquefolia, pentaphylla, sexifolia, hexaphylla, abstrahując od tym opisywano formy (f.) odbiegające od chwili typu kształtem liści, podobnie nie mające dzisiaj znaczenia taksonomicznego (rotundata, latissima, longiloba, acuminata).
Nomenklatura
Pierwszym, jaki użył nazwy czaj paris aż do nazwania czworolistu był podług jednych źródeł Pierandrea Matthioli w 1544, podług innych Leonhart Fuchs. Nim Karol Linneusz ustalił nazwę gatunkową w brzmieniu Paris quadrifolia, w odniesieniu aż do tego gatunku stosowano takie określenia j
Zagrożenia dodatkowo dozór
Czworolist karczemny jest gatunkiem wskaźnikowym na rzecz naturalnych dodatkowo półnaturalnych lasów – nie występuje w lasach wtórnych. Na rozległych obszarach Europy jest rośliną dobitnie ustępującą, np. w Wielkiej Brytanii dopiero co pomiędzy 1969 a 1989 utracił nad 40% stanowisk. Deforestacja drzewostanu na stanowisku cieniolubnego czworolistu powoduje pochylenie populacji w ciągu kilku lat. Podejmowane próby reintrodukcji gatunku zbyt pomocą podsiewania nasion dają nader słabe rezultaty.
Implementacja
Flora ozdobna
Czworolist banalny z drugiej ręki jest jak flora okrywowa w założeniach o charakterze leśnym w ogrodach naturalistycznych dodatkowo w ogrodach skalnych.
Flora lecznicza
Bajka dodatkowo aplikacja w lecznictwie ludow
Forma jest wykorzystywany w homeopatii, dokąd stosuje się esencję ze świeżych roślin pozyskiwanych po dojrzeniu owoców.
Hodowla
Wymagan
colesmobile 